PL Rodel Gozum
Silaba 12 Sesura 6/6
Lakandiwa:
Mayap a oras pu kekayung manalbe,
“dispu” ing kekayu mapali kung babie.
King pamanagun yu matula kung tune,
salamat king oras a kekong dinake.
Ditak mung pinandit magumpisa ta na
at king entabladu maglibutad na la,
ding aduang matikdi at biasang poeta,
ban pilabanan de ing metung a tema.
Ing pibadbaran da ring poeta tamu
nung sukat o ali ing mika-diborsiu.
Makiramdam ta sa karing argumentu
a iyapse da ring aduang mangamanu.
Dening mag-crissotan ba lang mikagana,
at ban king upayang pakasamasnan da,
potang libutad la at magpakilala,
king matning palakpak salubungan yu la.
Ban e na maglambat awsan ku no ngeni,
ding poeta tamung dinayu pa keti.
Ikang king wanan ku, munta na keni,
at ipakilala me’ing kekang sarili.
Mumunang talakad na ning maglualu king e sukat mika-diborsiu.
Mayap a oras pu budning lakandiwậ,
lakuas na kekayung tinagun a maldậ.
Ing diborsiung iyan kakung pamasalậ,
e sukat miral king kekatamung bangsậ.
Yaku i Jonh Paul a kekong talasuyû,
a migmasikan lub ban keti dumayû.
Ing panig a kakung keti ‘pagluwalu,
pagumpisan ku ne’t pakasurian ye pû.
Ing diborsiu e ya sukat maging batas,
king balayan tamung atin Dios a matas.
Ing diborsiung ini e ya dapat miras,
karing bebe na ning bangsang Pilpinas.
Malinong sinabi ning banal a Biblia,
ding piyabe ning Dios bilang miyasawa,
ing ninu man tau, anggiang ari ya pa,
ala yang upayang pikawani na la.
Nung magi yang batas ing diborsiung iyan,
ding pamilya tamu kaya lang lasakan.
At ustung iyan ing meging kalakaran,
magi yang mabuya pati ing balayan.
Lakandiwa:
Bayu ta isundu, kakung ‘paganakậ,
e ko sa manapse matsurang salitậ.
E ko mipalmura at e ko mimimuậ,
amanung mapinu’ing kekong isambitlậ.
Pakapili yo ring amanung ibugnus,
ding ala king paksa e yo babalaus.
Sayang mu ing oras nung ding kekong puntus,
misna la kalaut at purus lang busbus.
Ing metung kekayu kabang manyabi ya,
ikang king sumangid e ka pa mamatba.
Potang asaglawe na na ing buri na,
ita ing pinandit ban salangsang na ka.
At ing maulaga, daptan yu’ing agyu yu,
ban mikuswelu la ring manalbe tau.
Kanita aryan de ing crissotan tamu,
at akit de leguan ing Sisuang Amanu.
Ika naman ngening king banda kung kayli,
ing magpakilala at keni manyabi.
kaybat mong pigayan ding tinagun ngeni
ilantang mu no ring puntus mung sarili.
Mumunang talakad na ning magluwalu king panig na ning sukat mika-diborsiu.
Mayap a bengi pu ginung lakandiwậ,
antimurin kekong pesitagung maldậ.
Yaku pu i Crisha a keti migsadiậ,
ban ing matulid ku kakung isambitlậ.
Nung mika-diborsiu e na buring sabian,
a ring miyasawa magdiborsiu no ngan.
Detang mikalugud e de yan kailangan,
uling masaya ing karelang kabilyan.
Dapot ding miyabeng e na mikasundû,
at aldo’t bengi lang mipamarug takû,
Kesa king e na la tuknang mipamalû,
ing mag-diborsiu la ing masanting namû.
King Vatican mu at keti Pilipinas,
ing alang diborsiung mimiral a batas.
Karing bansang dakal a biasa at watas,
ati’nang diborsiu maski nuka miras.
Ing batas a iyan ala yang kebalwan,
nung matatag ya o ali ing balayan.
Uling karing bansang mimiral ne iyan,
atin maina karen at atin masikan.
Kaduang talakad na ning e sukat mika-diborsiu.
Uling gewa ra neng batas ding aliwậ,
gawan ta nia naman king kekatang bangsậ?
Sukat mung ganakan ding bie a masirậ,
uli ning diborsiung kekang paningayậ.
Lawen mu’ing sitwasyun karin Amerika,
uling ing diborsiu batas ya karela,
singkwenta porsientu karing kakasal da,
magdiborsiu na la mapilan mung banua.
At karing kinasal a pepasibayu,
ing diborsiu lakuas matas ing por sientu,
Nung iyan malyari keti kekatamu,
makalunus ya ing daying Pilipinu.
Nung atin problema kilub ning pamilya,
sukat rang uluan ding aduang miyasawa.
uli ning king altar ing pisumpanan da,
lungkut ampong saya itang pisulu ra.
Ala lang pisabi a potang king gipit,
magdiborsiu la at tsaka na mulandit.
Ing pisumpanan da, pati ing masakit,
pisulu ra iti anggiang pang mapayit.
Kaduang talakad na ning sukat mika-diborsiu.
Maya’pa pin karin bangsang Amerika,
detang magdiborsiu makakasal la pa.
Nung bigu la man king mumunang kasal da,
babie na ning batas ing bayung umpisa.
Ding miyasawa king keti kekatamu,
nung ing relasyun da misna ne kagulu,
uling ala tamung batas a diborsiu,
mikawani namu’ing gawan dang panulu.
Uling kasa’la pa’t mikawani lamû,
nung manakit la man manulu king pusû,
e la makakasal ania’ing marapat mû,
maki-apid la king bayu rang kasuyû.
E ku sasabian ing e da na larinan,
ding miyasawa ing problema rang disnan,
dapot ing paralan nung mesubuk na ngan
sukat mung atin lang batas a atrasan.
Nung ing pami-utus da ring miyasawa,
impienus na itang akakawangis na,
ing diborsiu sukat maging batas na ya,
ban mipagkaluban lang bayung umpisa.
Katlung talakad na ning e sukat mika-diborsiu
Nung magi yang batas ing diborsiung iyan,
karing miyasawa nung masanting ya man,
ding anak da ilang sumura kabilyan,
uling ding pengari misagsag la dalan.
Kaibat ning diborsiu, nanu ing malyari,
nung dagu’la ren a metung na pengari?
Ding mura dang isip mabigla lang pilmi,
at siguradu mung atin magribeldi.
E na maging normal ing pamandagul da,
nung metung niamu ing lulugud karela.
Ala nang malagung bukas a manaya,
uling melasak ne’ing karelang pamilya.
Ding aliwa karen magi lang kriminal,
at king balen tamu ala lang masabal,
pauli namu ning ding pengari dang mal,
ing diborsiu pitlud ne’ing karelang kasal.
At nung miras na ing makiasawa na la,
potang datang na ing dakal a prublema,
mekad ing diborsiu uling batas na ya,
tukian da la bakas ding karelang matua.
Katlung talakad na ning sukat ing mika-diborsiu.
Ding miyasawa a batang mipalmura
at king aldo’t bengi mipanasakit la,
ala man diborsiung misagsag karela,
maluat neng melasak ing pamiyabe ra.
Mas makalunus la ring anak a paslit,
nung ing malilyari bata rang akakit.
Bala ra ustu mu ing mipanasakit,
ania dagul la a king pate malapit.
Atin pa karen ing magmalamarine,
e la bubulad at kabud la lalawe.
Angga king tumua la e na la salese,
uling meragu’la king magulung bale.
Nung ding miyasawa mipagdiborsiu la,
ing gawa’na ning hwes pakatimbanga’na,
nung ninu karelang aduang miyasawa,
ing sukat manyese karetang anak da.
Kesa king dagu’la ring anak king gulu,
ding pengari sukat na lang magdiborsiu.
Maski ing manyese, pengari niang solu,
responsabli neman iting siguradu.
Kapat nang talakad na ning e sukat ing mika-diborsiu.
Nung atin diborsiu, ding aliwang tau,
anggiang alang sangkan, maniad lang diborsiu,
Lakuas na nung atin lang akit a bayu,
lakuan dia kabud ing asawang kasulu.
Makalunus no man ding karelang lakuan,
batingan da la mu anggiang alang sangkan,
nung itang makanian, malyari rang gawan,
ing indu ta’ng balen, e mayap karasan.
Nung alang diborsiu, magi lang matibe,
ding sablang pamilya kilub da ring bale.
Uling ding asawang kabangal ta king bie
e magsilbing kabud ta la pakilibe.
E ta la apusan ding aliwang dayî,
ing diborsiu sukat tayang e aburî.
Iti e ya para king liping komanggî,
a malugud karing asawa na’t lahî.
Ing diborsiu e ya sukat maging batas,
king pakamalan ta’ng bangsang Pilipinas.
Ding batas a dapat tamung ibalangkas
detang maging susi ning masalang bukas.
Kapat a talakad na ning sukat ing mika-diborsiu.
Atin miyaliwang uri ning diborsiu,
pilinan taya ing bage kekatamu
Ban e marapat ing katatakutan mu,
e tamu makiapus karing Amerkanu.
Uling Amerika, anggiang alang sangkan,
adiborsiu me ing kekang pekasalan.
Basta ing adua’ning kekang kakawanian
ibie mu sa kaya, alang pisasabian.
Keti kekatamu, nung e ta yan burî,
atin ta’ng aliwang istilung apilî.
Ing diborsiu dinan tayang pasubalî,
dapat atin sangkan ing pamikawanî.
Maski na magi yang batas ing diborsiu,
alang mamilit ban magdiborsiu kayu.
Dapot detang bisang lumual na king gulu,
sukat lang mirinan kapanayang bayu.
King Ehipto’t Gresya pati na king Roma,
ati’nang diborsiu keta pang minuna,
King panaun tamu a makabayu na,
kailanga’na ne yan ning balen ta’ng sinta.
Lakandiwa:
Sumahan yu nala ding kekong inatba,
ban ku lang asuri aptasan yu na la.
Kaibat kong tinimbang ding kekong panyara,
abalu yu ne ing migwaging poeta.
Kalima at panyarang talakad na ning e sukat ing mika-diborsiu.
Pasibayu ku pung babie pasalamat,
at tinggap yu kami karing aduang gamat.
Sana pauli da ring puntus kung biklat,
atin kekayu ing kanakung amulat.
Ing diborsiu e ya bage kekatamu,
uli ning makadios tamung Pilipinu.
Ing kasal pablasang tutu yang sagradu,
e sukat mapatlud uli ning diborsiu.
Uling ding pamilya asias no ning bangsa
ustung ing diborsiu batas neng megawậ,
daka’lang pamilya detang mangasirậ,
ania ing balayan magi yang mabuyậ.
Karing anak tamu dakal a malili,
nung metung nia mu ing tuturung pengari.
Maraka’la karen detang magribeldi,
magi lang kriminal, babayi’t lalaki.
Ania sa kabalen e tamu pabustan,
a maging batas ya ing diborsiung iyan,
uling perwisyu mu itang kayang dalan,
at e makasaup king indung balayan.
Kalima at panyarang talakad na ning sukat mika-diborsiu.
Ati’nang diborsiu mabilug a yatu,
Vatican mu ala at king kekatamu.
Karing bansang atin batas a diborsiu,
manuala la naman atin Dios ding tawu.
Ding isip da uli ning makabuklat la,
gewa deng batas ing diborsiu karela.
Ban detang magdulap king bayung pamilya,
mipagkaluban la pang bayung umpisa.
Ing diborsiu ala yang siran pamilya,
ding maniad kaniti din mung miyasawa,
a ing pamiyabe sadiang lasak na ya,
at e na malarin ing pamiyutus da.
Ding miyasawa a masayang mabibie,
ing diborsiu e re kailangan a bage.
Deta mung sawa na king palmura’t pate,
ilang magdiborisiu uling kailanga’ne.
Ilawut na la ning diborsiu ring anak,
ibat king impiernus nung nu la misaldak.
Ania king matsura ban e la mitulak,
ing diborsiu sukat taneng pakibalak.
Lakandiwa:
Kasakit na nining kanakung aluban,
uling karing pago ku ya makapusan,
ing pamanatul nung ninung mekalamang,
karening poetang tutung matenakan.
I John Paul ustung ya itang magsalitậ
e ku ayaguantang e ku mipangangậ,
uling ding puntus a kayang pemasalậ,
tutu lang malino at mabayat binậ.
Potang matba ne man i Crishang matikdî,
apapatima’no ring kanakung labî,
uling ding amanu a kayang bibilî,
misna la katimbang at pilî lang pilî.
Ania ngeni yaku masakit ku buntuk,
king batung maragul anti ra kung pikpuk.
E ku na balu nung ninung kakung ipuk,
king lukluka’na ning migwaging kalauk.
Ania makisabi kung mayap kekayu,
magparalampu kung sana saupan yu.
ing matni palapak karing ituldu ku,
iya ing minyambut king crissotan tamu.
PL Rodel E. Gozum
12 Nobiembre 2017
Munoz, Lungsud Ning Quezon